Zeytinyağı Satın Alırken Dikkat Edilmesi Gereken 7 Şey

Kaliteli ve sağlıklı bir zeytinyağı seçmek sanıldığından çok daha kolay, sadece biraz dikkat biraz da bilgi gerekiyor. Market raflarında birbirine benzeyen pek çok ürün arasında doğru tercihi yapabilmek için bazı önemli noktaları bilmeniz yeterli. Gelin doğru zeytinyağını seçmek için satın alırken dikkat edilmesi gereken önemli noktaları birlikte inceleyelim.

• Zeytinyağı Türlerini Bilin: Natürel Sızma mı, Rafine mi?
  Zeytinyağı türleri arasında en çok karıştırılan noktalarda başında, natürel sızma zeytinyağının rafine zeytinyağından farkı geliyor. Natürel sızma zeytinyağı, sadece mekanik yöntemlerle üretilir ve hiçbir kimyasal işleme tabi tutulmaz iken, asit oranı da %0.8'in altında kalır. Bu yağlar hem sağlık açısından hem de lezzet bakımından en üst düzey kaliteyi sunar.
  
  Rafine zeytinyağı ise asit oranı yüksek olan düşük kaliteli zeytinyağlarının kimyasal işlemlerden geçirilmesiyle elde edilir. Genellikle daha nötr bir tat ve kokuya sahip olurlar. Sağlık açısından natürel sızmalar kadar faydalı değildirler. Bu nedenle sofralık tüketimde natürel sızma zeytinyağı tercih etmeye özen gösterilmelidir. Özetle, eğer günlük kullanım için bir zeytinyağı alıyorsanız, gözleriniz mutlaka natürel sızma ibaresini arasın.
• Hasat Zamanı ve Üretim Yöntemi
  Zeytinyağının tazeliğini ve besin değerini, yani kalitesini, doğrudan etkileyen bir diğer önemli faktör, zeytinlerin ne zaman toplandığı ve nasıl işlem gördüğüdür. Erken hasat zeytinyağları, henüz tam olgunlaşmadan toplanan zeytinlerden üretilir. Bu yağların verimi daha düşük olsa da polifenol oranı yüksek olduğu için sağlık açısından daha faydalıdırlar ve daha yoğun bir aromaya sahiptirler.
  
  Ayrıca zeytinyağının soğuk sıkım yöntemiyle üretilmiş olması da kalitesi için büyük önem taşır. Soğuk sıkımda zeytinler 27°C’nin altında işlenir, böylece yağın içindeki vitaminlerin, antioksidanların ve aromatik bileşiklerin korunması sağlanır. Ürün etiketinde soğuk sıkım ifadesinin olmasına mutlaka dikkat edin.
• Asit Oranı: Kaliteyi Belirleyen En Önemli Kriter
  Zeytinyağının kalitesini anlamanın en güvenilir, en sağlıklı yollarından bir diğeri de serbest yağ asidi oranına bakmaktır. Serbest yağ asidi oranı, zeytinyağının içindeki serbest oleik asit miktarını gösterir ve ürünün tazeliği, işleme süreci ve zeytinin kalitesi hakkında doğrudan bilgi verir. Uluslararası Zeytin Konseyi (IOC) standartlarına göre, natürel sızma zeytinyağının serbest yağ asidi oranı %0.8'in altında olmalıdır.
  
  Asit oranı düşük olan yağlar, taze zeytinlerden kısa sürede ve hijyenik koşullarda işlenerek elde edilir. Eğer asit oranı yüksekse, bu durum ya zeytinlerin dalından koparıldıktan sonra uzun süre bekletildiğini ya çürük zeytinlerin kullanıldığını ya da üretim sürecinde hijyen kurallarına yeteri kadar uyulmadığını işaret edebilir. Bu sebepler hem yağın tadını hem de sağlığa faydalarını olumsuz düşürür.
  
  Serbest yağ asidi oranı sadece lezzetle ilgili değil, aynı zamanda antioksidan kapasitesi ve raf ömrüyle de bağlantılıdır. Yüksek asit oranına sahip yağlar daha çabuk bozulur ve istenmeyen tatlar geliştirebilir. Bu nedenle kaliteli bir zeytinyağı almak için mutlaka ürünün etiketinde asit oranını kontrol edin. Birçok bilinçli üretici, analiz sonuçlarını şeffaf bir şekilde paylaşarak tüketicinin doğru bilgiye ulaşmasına izin vermektedir.
• Ambalaj Türü: Cam Şişe mi, Plastik mi, Teneke mi?
  Zeytinyağı hassas bir ürün olduğu için doğru ambalajlama, yağın kalitesini korumada büyük rol oynar. Işık, hava ve sıcaklık, zeytinyağının oksidasyonunu hızlandıran etmenlerdir. Dolayısıyla şeffaf plastik şişelerde satılan zeytinyağlarından özellikle kaçınmak gerekir. Bu doğrultuda alınabilecek en ideal zeytinyağı ambalajları, koyu renkli cam şişelerde ve teneke kutularda satılan ürünlerdir.
  
  Ürünün ambalajına bakarak hem kaliteyi hem de saklama ömrünü tahmin etmek de mümkündür. Ayrıca, satın aldıktan sonra da zeytinyağınızı serin ve karanlık bir yerde muhafaza etmeye özen göstermeyi unutmayın.
• Etiket Bilgilerini Okumadan Almayın
  Zeytinyağı satın alırken mutlaka ürün etiketini dikkatle okuyun. Etikette bulunması gereken bazı önemli bilgiler şunlardır:
  
    ● Üretim ve son tüketim tarihi
    ● Hasat yılı
    ● Asit oranı
    ● Üretim yöntemi (soğuk sıkım, erken hasat vb.)
    ● Üretici firma bilgileri
  
  Yukarıda da detaylı bir şekilde bahsettiğimiz gibi hasat yılı, zeytinyağının tazeliğini anlamak için önem arz eden bir detaydır. Öyle ki taze zeytinyağlar, daha yoğun bir aromaya ve daha yüksek antioksidan değerlerine sahip olur. Bir zeytinyağının yeni sezon ürünü olup olmadığını etiket üzerinden anlayabilirsiniz. Ek olarak, bazı coğrafi işaretlerin ve kalite sertifikalarının da ürünün güvenilirliğini artırdığını unutmayın.
• Tadı, Kokusu ve Rengi
  İyi bir natürel sızma zeytinyağı taze çimen, badem, domates yaprağı gibi doğal kokular taşır. Bunun yanında, boğazda hafif bir yanma ve acılık hissi vermesi de olumlu bir işarettir. Acılık, zeytinyağında bulunan polifenollerden kaynaklanır ve yağın antioksidan açısından zengin olduğunun gösterir.
  
  Koku değerlendirmesi de en az tadı kadar önem taşır. Taze, meyvemsi ve hafif yakıcı aromalar istenirken; küflü, ekşi veya metalik kokular yağın bozulduğunu ya da üretim sırasında hata yapıldığını gösterir. Özellikle ransa kokusu, yağın oksidasyona uğradığının ve tüketilmemesi gerektiğinin açık bir göstergesidir.
  
  Renk ise birçok tüketici tarafından kalite işareti olarak görünse de aslında kaliteyle doğrudan bir ilişkiye sahip değildir. Zeytinyağının rengi, zeytinin türüne, hasat zamanına ve işleme yöntemine göre yeşilden altın sarısına kadar değişebilir. Renk konusunda yapılan bilimsel çalışmalar da göstermiştir ki, tüketiciler yeşil renkteki yağları daha kaliteli olarak algılasa da gerçek kalite, tadım ve kimyasal analizle ölçülür.
• Güvenilir ve İzlenebilir Kaynaklardan Satın Alın
  Yedinci ve son madde olarak, zeytinyağı alırken güvenilir bir üreticiden veya distribütörden alışveriş yapmayı ekleyebiliriz. Merdiven altı üretimlerde sahtecilik riski yüksek olduğundan, markalı ürünleri ve köklü üreticileri tercih edin. Ayrıca üretim yerinin, hasat yönteminin ve dolum sürecinin şeffaf bir şekilde açıklandığı markalar her zaman daha güvenilirdir.
  
  Bazı butik üreticiler de kendi zeytinliklerinden elde ettikleri ürünleri doğrudan satışa sunar. Bu tarz ürünlerde hem tazelik hem de izlenebilirlik sağlanabilir. İyi bir üretici, yağın hangi bölgeden toplandığını, hangi tarihte sıkıldığını ve hangi şartlarda şişelendiğini şeffaf bir şekilde gösterir.

Natürel sızma zeytinyağı ne demektir?
Natürel sızma zeytinyağı, sadece mekanik yöntemlerle elde edilen, hiçbir kimyasal işlem görmemiş, asit oranı %0.8'in altında olan en kaliteli zeytinyağı türüdür.

Soğuk sıkım zeytinyağı neden tercih edilir?
Soğuk sıkım zeytinyağı, üretim sırasında sıcaklığın 27°C'nin altında tutulması sayesinde besin değerleri, aroma ve antioksidanlar korunur; bu yüzden daha sağlıklı ve lezzetli kabul edilir.

Zeytinyağının rengi kalitesini gösterir mi?
Hayır, zeytinyağının rengi doğrudan kalitesini göstermez. Renk, zeytinin çeşidine, hasat zamanına ve üretim yöntemine bağlı olarak değişir. Kaliteyi belirleyen esas unsurlar tadı, aroması, asidite oranı ve üretim yöntemidir.